Temporomandibular eklem (TMJ), çenenizi (alt çene) kafatasınıza bağlayan eklemdir. Eklem, başınızın her iki yanında kulaklarınızın önünde bulunabilir. Çenenizin açılıp kapanmasını sağlayarak konuşmanızı ve yemek yemenizi sağlar.
Bu kısaltma aynı zamanda çenenizle ilgili bir grup sağlık sorununu belirtmek için de kullanılmıştır, ancak bu, temporomandibular eklemin kendisini TMJ rahatsızlıklarından ayırt etmek için daha yaygın olarak TMD veya TMJD olarak kısaltılmaktadır. Bu bozukluklar eklemde hassasiyete, yüz ağrısına ve eklemi hareket ettirmede zorluğa neden olabilir.
Ulusal Diş ve Kraniyofasiyal Araştırma Enstitüsü’ne göre, 10 milyon kadar Amerikalı TMJD’den muzdarip. TMJ, kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Bu bozukluklar tedavi edilebilir, ancak birçok farklı olası neden vardır. Buda, teşhisi zorlaştırabilir.
TMJD hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam ediniz. Herhangi bir endişenizi doktorunuzla tartışmalısınız.
Çoğu durumda, TMJ bozukluğuna neyin neden olduğu bilinmemektedir. Çene veya eklem travması bir rol oynayabilir. TMJD’nin gelişimine katkıda bulunabilecek başka sağlık koşulları da vardır. Bunlar:
- Eklem İltihabı.
- eklem erozyonu.
- dişlerin gıcırdatması veya sıkılması.
- doğumda mevcut olan yapısal çene problemleri.
TMJD’nin gelişimi ile sıklıkla ilişkilendirilen başka faktörler de vardır, ancak bunların TMJD’ye neden olduğu kanıtlanmamıştır. Bunlar:
- ortodontik diş tellerinin kullanımı.
- boyun ve yüz kaslarını zorlayan kötü duruş.
- kötü beslenme.
- uzun süreli stres.
- uyku eksikliği.
TMJ bozukluklarının semptomları, durumunuzun ciddiyetine ve nedenine bağlıdır. TMJD’nin en sık görülen semptomu, çene ve çevresindeki kaslarda ağrıdır. Tipik olarak bu bozukluklarla ilişkili diğer semptomlar şunları içerir:
- yüz veya boyunda hissedilebilen ağrı.
- çene kaslarında sertlik.
- çenenin kilitlenmesi.
- çenenin sınırlı hareketi.
- TMJ bölgesinden gelen tıklama veya basınç sesi.
- çenede kayma, üst ve alt dişlerin hizalanma şeklini değiştirme (maloklüzyon denir).
Belirtiler yüzün sadece bir tarafında veya her ikisinde de ortaya çıkabilir.
TMJ bozukluklarının teşhis edilmesi zor olabilir. Bu bozuklukları teşhis etmek için standart testler yoktur. Doktorunuz, durumunuzu teşhis etmek için sizi bir diş hekimine veya kulak, burun ve boğaz (KBB) uzmanına yönlendirebilir.
TMJ bozukluğu belirtileriniz varsa, doktorunuz şişlik veya hassasiyet olup olmadığını görmek için çenenizi muayene edebilir. Doktorunuz ayrıca birkaç farklı görüntüleme testi kullanabilir. Bu testler şunları içerir:
- Çene röntgeni.
- Kemikleri ve eklem dokularını görmek için çenenin BT taraması.
- Çenenin yapısı ile ilgili problemler olup olmadığını görmek için çenenin MRI.
Çoğu durumda, TMJ bozukluklarının semptomları evde kendi kendine bakım uygulamaları ile tedavi edilebilir. TMJ semptomlarını hafifletmek için şunları yapabilirsiniz:
- yumuşak yiyecekler yemek.
- şişmeyi azaltmak için buz kullanmak.
- çene hareketlerini azaltmak.
- sakız ve sert yiyeceklerden kaçınmak.
- stresi azaltmak.
- çene hareketini iyileştirmeye yardımcı olmak için çene germe egzersizleri yapmak.
Eğer semptomlarınız tedavilerle düzelmezse doktorunuzdan yardım almanız gerekebilir. Belirtilerinize bağlı olarak doktorunuz aşağıdakileri reçete edebilir veya önerebilir:
- ağrı kesici ilaçlar.
- çene kaslarını gevşetmek için ilaçlar.
- çenedeki şişliği azaltmaya yardımcı olan ilaçlar.
- diş gıcırdatmasını önlemek için stabilizasyon atelleri veya ısırma koruyucuları kullanmak.
- Çene kas ve sinirlerindeki gerilimi azaltmak için botoks uygulamak.
- stresi azaltmaya yardımcı olmak için bilişsel davranışçı terapi.
Nadir durumlarda, doktorunuz durumunuzu tedavi etmek için ameliyat veya başka prosedürler önerebilir. Prosedürler şunları içerebilir:
- ısırmanızı iyileştirmek ve dişlerinizi hizalamak için düzeltici diş tedavisi.
- eklemden sıvı ve kalıntıları temizleyen artrosentez.
- eklemi değiştirmek için ameliyat.
Bu durumu tedavi etmek için kullanılan prosedürler, bazı durumlarda semptomlarınızı daha da kötüleştirebilir. Bu prosedürlerin potansiyel riskleri hakkında doktorunuzla konuşun.
TMJD’nin gelişmesini engelleyemeyebilirsiniz, ancak stres seviyenizi düşürerek semptomları azaltabilirsiniz. Bu sizin için bir sorunsa, dişlerinizi gıcırdatmayı bırakmaya çalışmak faydalı olabilir. Diş gıcırdatma için olası çözümler arasında geceleri ağız koruyucu (Gece Plağı) takmak ve kas gevşetici almak. Danışmanlık, egzersiz ve diyet yoluyla genel stresinizi ve endişenizi azaltarak diş gıcırdatma önlemeye de yardımcı olabilirsiniz.
